Chứng minh và chứng cứ trong tố tụng dân sự 2024

1. Khái niệm và ý nghĩa của chứng minh

– Hiện nay có các quan điểm sau về Chứng minh trong TTDS (Tố tụng dân sự):

+ Quan điểm 1: Chứng minh là làm rõ được tất cả các tình tiết, sự kiện liên quan đến VVDS (Vụ việc dân sự), không kể nó có mỗi quan hệ như thế nào đối với VVDS

+ Quan điểm 2: Chứng minh là làm rõ những tình tiết, sự kiện mà quan hệ PL nội dung giữa các bên đương sự phụ thuộc vào nó

+ Quan điểm 3: Chứng minh là làm rõ những tình tiết, sự kiện mà quan hệ PL nội dung giữa các bên đương sự phụ thuộc vào nó và chỉ ra các căn cứ pháp lý, lý lẽ và lập luận (dựa vào Điều 6: Đương sự có quyền và nghĩa vụ chứng minh cho yêu cầu của mình là có căn cứ và hợp pháp)

– Theo nghĩa rộng: chứng minh trong TTDS là quá trình hoạt động của các chủ thể TTDS trong việc làm rõ tất cả các vấn đề liên quan đến VVDS, trên cơ sở đó tòa án ra phán quyết về việc giải quyết VVDS

– Theo nghĩa hẹp, chứng minh trong TTDS là hoạt động của chủ thể TTDS trong việc cung cấp, thu thập, nghiên cứu, và đánh giá chứng cứ nhằm xác định sự thật khách quan của VVDS.

– Chứng minh bao gồm:

+ Chứng cứ

+ Lý lẽ và lập luận

+ Quy định của PL

   Chú ý: Xác định chứng cứ là vấn đề phức tạp nhất của chứng minh trong TTDS (so với lý lẽ, lập luận và quy định của PL) vì chứng cứ là những thứ đã qua trong quá khứ và cần xác minh lại. Tuy nhiên ở VN thì nhiều khi việc tìm quy phạm PL để áp dụng còn khó khăn hơn do sự chồng chéo, hỗn độn của PL. Chánh án TANDTC Trịnh Hồng Dương đã từng phát biểu trước Quốc hội khi được chất vấn Tại sao vụ án giống nhau mà tòa án này xử thế này, tòa án khác lại xử thế khác: Án dân sự xử thế nào cũng được.

2. Nghĩa vụ chứng minh (Điều 91 Bộ Luật tố tụng dân sự 2015)

– Các quan điểm:

+ Quan điểm 1: Các chủ thể tham gia vào hoạt động chứng minh trong đó đương sự, người đại diện, cơ quan, tổ chức khởi kiện có nghĩa vụ chứng minh; tòa án, VKS có trách nhiệm chứng minh; các chủ thể khác như người làm chứng, người giám định chỉ tham gia hỗ trợ

+ Quan điểm 2: Đương sự, người đại diện, người bảo vệ, tòa án, VKS có nghĩa vụ chứng minh

2.1. Đương sự

– Đương sự có yêu cầu Tòa án bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của mình phải thu thập, cung cấp, giao nộp cho Tòa án tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho yêu cầu đó là có căn cứ và hợp pháp, trừ các trường hợp sau đây:

+ Người tiêu dùng khởi kiện không có nghĩa vụ chứng minh lỗi của tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ. Tổ chức, cá nhân kinh doanh hàng hóa, dịch vụ bị kiện có nghĩa vụ chứng minh mình không có lỗi gây ra thiệt hại theo quy định của Luật bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng

+ Đương sự là người lao động trong vụ án lao động mà không cung cấp, giao nộp được cho Tòa án tài liệu, chứng cứ vì lý do tài liệu, chứng cứ đó đang do người sử dụng lao động quản lý, lưu giữ thì người sử dụng lao động có trách nhiệm cung cấp, giao nộp tài liệu, chứng cứ đó cho Tòa án.

Người lao động khởi kiện vụ án đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động thuộc trường hợp người sử dụng lao động không được thực hiện quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng lao động hoặc trường hợp không được xử lý kỷ luật lao động đối với người lao động theo quy định của pháp luật về lao động thì nghĩa vụ chứng minh thuộc về người sử dụng lao động

+ Các trường hợp PL có quy định khác về nghĩa vụ chứng minh.

– Đương sự phản đối yêu cầu của người khác đối với mình phải thể hiện bằng văn bản và phải thu thập, cung cấp, giao nộp cho Tòa án tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho sự phản đối đó.

2.2. Người đại diện

– Có nghĩa vụ chứng minh như đương sự mà họ đại diện

2.3. Cơ quan, cá nhân, tổ chức khởi kiện để bảo vệ lợi ích của người khác, lợi ích của NN, lợi ích công cộng

– Phải thu thập, cung cấp, giao nộp cho Tòa án tài liệu, chứng cứ để chứng minh cho việc khởi kiện, yêu cầu của mình là có căn cứ và hợp pháp.

2.4. Tòa án và Viện kiểm sát

– Tòa án: chứng minh cho phán quyết của mình là có căn cứ và hợp pháp

– Viện kiểm sát: chứng minh cho kháng nghị của mình là có căn cứ là hợp pháp.

3. Đối tượng chứng minh

– Khái niệm: Là tổng hợp các tình tiết, sự kiện phải được xác định nhằm giải quyết đúng đắn VVDS

– Xác định đối tượng chứng minh:

+ Dựa vào yêu cầu của các đương sự

+ Dựa vào quy phạm PL nội dung

Ví dụ: Vụ án kiện đòi ly hôn

+ Yêu cầu của đương sự là Yêu cầu ly hôn, sẽ cần các định:

  • Hôn nhân phải hợp pháp (thì mới ly hôn được): phải xuất trình Giấy đăng ký kết hôn, hoặc các giấy tờ khác có thông tin chứng minh quan hệ hôn nhân như sổ hộ khẩu, Giấy khai sinh của các con (có ghi thông tin bố mẹ), xác nhận của người thân, …
  • Căn cứ để yêu cầu ly hôn: bạo lực gia đình, hoặc vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ vợ chồng

+ Tìm quy phạm PL nội dung:

  • Tòa sẽ đồng ý cho ly hôn nếu đương sự chứng minh được là nạn nhân của bạo lực gia đình, hoặc vợ/chồng vi phạm nghiêm trọng nghĩa vụ, … dẫn đến hôn nhân lâm vào tình trạng trầm trọng, đời sống chung không thể kéo dài, mục đích của hôn nhân không đạt được.
  • Nếu vợ đang mang thai hoặc đang nuôi con dưới 12 tháng tuổi thì người chồng sẽ không thể ly hôn

Ví dụ: Vụ án kiện đòi bồi thường thiệt hại ngoài hợp đồng

+ Yêu cầu của đương sự là Đòi bồi thường thiệt hại, do đó cần xác định các yếu tố của yêu cầu bồi thường ngoài hợp đồng:

  • Có thiệt hại thực tế xảy ra
  • Có hành vi vi phạm PL
  • Có mối quan hệ nhân quả giữa hành vi vi phạm PL và thiệt hại
  • Có lỗi

+ Xác định quy phạm PL nội dung: như chủ thể phải có năng lực chịu trách nhiệm bồi thường

4. Những tình tiết, sự kiện không cần chứng minh (Điều 92 Bộ Luật tố tụng dân sự 2015)

– Là những tình tiết, sự kiện:

+ Những tình tiết, sự kiện rõ ràng mà mọi người đều biết và được Tòa án thừa nhận

+ Những tình tiết, sự kiện đã được xác định trong bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật hoặc quyết định của cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã có hiệu lực pháp luật

+ Những tình tiết, sự kiện đã được ghi trong văn bản và được công chứng, chứng thực hợp pháp; trường hợp có dấu hiệu nghi ngờ tính khách quan của những tình tiết, sự kiện này hoặc tính khách quan của văn bản công chứng, chứng thực thì Thẩm phán có thể yêu cầu đương sự, cơ quan, tổ chức công chứng, chứng thực xuất trình bản gốc, bản chính.

– Nếu 1 bên đương sự thừa nhận hoặc không phản đối những tình tiết, sự kiện, tài liệu, văn bản, kết luận của cơ quan chuyên môn mà bên đương sự kia đưa ra thì bên đương sự đó không phải chứng minh

5. Phương tiện chứng minh (Điều 94 Bộ Luật tố tụng dân sự 2015)

– Là công cụ pháp lý được các chủ thể chứng minh sử dụng để làm rõ về các tình tiết, sự kiện của VVDS

VD: Bản hợp đồng, tệp ghi âm, ghi hình

– Chứng cứ được thu thập từ các nguồn sau đây:

+ Tài liệu đọc được, nghe được, nhìn được, dữ liệu điện tử.

+ Vật chứng.

+ Lời khai của đương sự.

+ Lời khai của người làm chứng.

+ Kết luận giám định.

+ Biên bản ghi kết quả thẩm định tại chỗ.

+ Kết quả định giá tài sản, thẩm định giá tài sản.

+ Văn bản ghi nhận sự kiện, hành vi pháp lý do người có chức năng lập.

+ Văn bản công chứng, chứng thực.

+ Các nguồn khác mà pháp luật có quy định.

5. Chứng cứ trong tố tụng dân sự

5.1. Các nguồn chứng cứ

– Cung cấp

– Thu thập

– Đánh giá, sử dụng

– Khác

a. Cung cấp chứng cứ

– Là hoạt động tố tụng của các chủ thể tố tụng trong việc đưa ra cho tòa án các chứng cứ của VVDS

– Thời hạn cung cấp chứng cứ: khoản 4 Điều 96, 287, 330

– Đương sự cung cấp chứng cứ có nghĩa vụ sao gửi tài liệu, chứng cứ cho đương sự, người đại diện hợp pháp của đương sự khác (khoản 5 Điều 96)

– Hậu quả của việc không cung cấp chứng cứ: khoản 1 Điều 96

b. Thu thập chứng cứ

– Chủ thể thu thập chứng cứ: cá nhân, cơ quan, tổ chức

– Cá nhân, cơ quan, tổ chức thu thập chứng cứ:

+ Được thực hiện bằng biện pháp quy định tại khoản 1 Điều 97

+ Biện pháp này được thực hiện khi khởi kiện, yêu cầu hay tòa án đã thụ lý ?

c. Đánh giá, sử dụng chứng cứ

 

—————————————————

Nếu quý khách có yêu cầu cần hỗ trợ vui lòng liên hệ:

Văn phòng Luật sư Nguyên

  • Trụ sở: Tổ 1, Nguyễn Huệ, Kp 3, thị trấn Trảng Bom, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai.
  • Chi nhánh: Số 41 Cách Mạng Tháng Tám, phường Xuân An, Tp. Long Khánh, tỉnh Đồng Nai.
  • Điện thoại: 0937.67.69.69 – 0936392979
  • Email: luatsutrangiap@gmail.com

133 bình luận về “Chứng minh và chứng cứ trong tố tụng dân sự 2024

  1. https://bazorg.ru/ cho biết:

    Статья содержит анализ причин и последствий проблемы, что позволяет лучше понять ее важность и сложность.

  2. bazorg.ru cho biết:

    Статья предлагает обширный обзор темы, представляя разные точки зрения и аргументы.

  3. здесь cho biết:

    Очень хорошо организованная статья! Автор умело структурировал информацию, что помогло мне легко следовать за ней. Я ценю его усилия в создании такого четкого и информативного материала.

  4. https://techletter.ru/ cho biết:

    Автор статьи предоставляет разнообразные источники и мнения экспертов, не принимая определенную позицию.

  5. https://cendia.ru/ cho biết:

    Excellent post. I was checking constantly this weblog and I’m impressed! Extremely helpful info specifically the final section 🙂 I care for such information a lot. I was looking for this particular information for a very lengthy time. Thank you and best of luck.

  6. techoskill.ru cho biết:

    Читатели могут использовать представленную информацию для своего собственного анализа и обдумывания.

  7. okpozvonok.ru cho biết:

    Я восхищен тем, как автор умело объясняет сложные концепции. Он сумел сделать информацию доступной и интересной для широкой аудитории. Это действительно заслуживает похвалы!

  8. everyweek.ru cho biết:

    Я оцениваю тщательность и точность исследования, представленного в этой статье. Автор провел глубокий анализ и представил аргументированные выводы. Очень важная и полезная работа!

  9. дизайн cho biết:

    What’s up to every body, it’s my first visit of this webpage; this webpage includes remarkable and really excellent material for readers.

  10. уроки cho biết:

    Радует объективность статьи, автор старается представить информацию без сильной эмоциональной окраски.

  11. Формула один cho biết:

    I’m really impressed with your writing skills and also with the layout on your blog. Is this a paid theme or did you modify it yourself? Anyway keep up the excellent quality writing, it is rare to see a great blog like this one today.

  12. https://www.2fly.kz/ cho biết:

    Я оцениваю использование автором разнообразных источников, что позволяет получить всестороннюю информацию.

  13. indycraft.ru cho biết:

    Thanks , I’ve just been searching for info approximately this subject for ages and yours is the best I’ve found out till now. However, what about the conclusion? Are you positive in regards to the source?

  14. ru - cho biết:

    Статья содержит информацию, основанную на достоверных источниках и экспертных мнениях.

  15. fantastika-book.ru cho biết:

    Я просто не могу не поделиться своим восхищением этой статьей! Она является источником ценных знаний, представленных с таким ясным и простым языком. Спасибо автору за его умение сделать сложные вещи доступными!

  16. https://eagi.kz/ cho biết:

    Очень хорошо организованная статья! Автор умело структурировал информацию, что помогло мне легко следовать за ней. Я ценю его усилия в создании такого четкого и информативного материала.

  17. https://gototop.ee/ cho biết:

    Автор статьи умело анализирует сложные концепции и представляет их в понятной форме.

  18. север земли cho biết:

    Статья содержит анализ преимуществ и недостатков разных решений проблемы, помогая читателю принять информированное решение.

  19. https://arkti.ru/ cho biết:

    Howdy! I could have sworn I’ve been to this website before but after browsing through some of the post I realized it’s new to me. Anyways, I’m definitely glad I found it and I’ll be book-marking and checking back frequently!

  20. https://buildfoto.ru/ cho biết:

    Автор представляет аргументы разных сторон и помогает читателю получить объективное представление о проблеме.

  21. buildfoto.ru cho biết:

    Читателям предоставляется возможность рассмотреть разные аспекты темы и сделать собственные выводы на основе предоставленных данных. Это сообщение отправлено с сайта https://ru.gototop.ee/

  22. https://kaknatele2.ru/ cho biết:

    Автор статьи предоставляет разнообразные источники и мнения экспертов, не принимая определенную позицию.

  23. https://limetour.ru/ cho biết:

    Это помогает читателям осознать сложность проблемы и самостоятельно сформировать свое собственное мнение.

  24. радиация cho biết:

    Читателям предоставляется возможность ознакомиться с разными точками зрения и самостоятельно сформировать свое мнение.

  25. https://rus-sur.ru/ cho biết:

    Я восхищен тем, как автор умело объясняет сложные концепции. Он сумел сделать информацию доступной и интересной для широкой аудитории. Это действительно заслуживает похвалы!

  26. 2stupni.ru cho biết:

    Статья предлагает объективный обзор исследований, проведенных в данной области. Необходимая информация представлена четко и доступно, что позволяет читателю оценить все аспекты рассматриваемой проблемы.

  27. https://strojka-gid.ru/ cho biết:

    Автор статьи представляет информацию о событиях и фактах с акцентом на объективность и достоверность.

  28. https://trip-abroad.ru/ cho biết:

    We are a group of volunteers and starting a new scheme in our community. Your website provided us with valuable info to work on. You have done a formidable job and our whole community will be grateful to you.

  29. https://gdestomatklinika.ru/ cho biết:

    I’m not sure where you’re getting your info, but good topic. I needs to spend some time learning much more or understanding more. Thanks for wonderful information I was looking for this information for my mission.

  30. https://gdestomatklinika.ru/ cho biết:

    Thanks for one’s marvelous posting! I actually enjoyed reading it, you might be a great author.I will make sure to bookmark your blog and will often come back down the road. I want to encourage you to ultimately continue your great writing, have a nice evening!

  31. uzbek-culinar.ru cho biết:

    Мне понравилось разнообразие источников, использованных автором для подкрепления своих утверждений.

  32. https://dickinsonstate.ru/ cho biết:

    I blog often and I genuinely appreciate your content. This great article has truly peaked my interest. I will take a note of your blog and keep checking for new details about once a week. I subscribed to your Feed as well.

  33. obalimentah.ru cho biết:

    Я прочитал эту статью с большим удовольствием! Она написана ясно и доступно, несмотря на сложность темы. Большое спасибо автору за то, что делает сложные понятия понятными для всех.

  34. zdesinstrument.ru cho biết:

    Heya this is kinda of off topic but I was wondering if blogs use WYSIWYG editors or if you have to manually code with HTML. I’m starting a blog soon but have no coding know-how so I wanted to get advice from someone with experience. Any help would be enormously appreciated!

  35. tarif-zkh.ru cho biết:

    Hello! I know this is kinda off topic nevertheless I’d figured I’d ask. Would you be interested in trading links or maybe guest writing a blog article or vice-versa? My site discusses a lot of the same topics as yours and I feel we could greatly benefit from each other. If you’re interested feel free to send me an e-mail. I look forward to hearing from you! Great blog by the way!

  36. https://tarif-zkh.ru/ cho biết:

    Автор предоставляет ссылки на авторитетные источники, что делает статью надежной и достоверной.

  37. https://grechkalife.ru/ cho biết:

    Статья предоставляет разнообразные исследования и мнения экспертов, обеспечивая читателей нейтральной информацией для дальнейшего рассмотрения темы.

  38. samsebevoin cho biết:

    Автор предоставляет достаточно контекста и фактов, чтобы читатель мог сформировать собственное мнение.

  39. https://jalon.ru/ cho biết:

    Link exchange is nothing else except it is simply placing the other person’s webpage link on your page at appropriate place and other person will also do same in favor of you.

  40. https://jalon.ru/ cho biết:

    Позиция автора остается нейтральной, что позволяет читателям сформировать свое мнение.

  41. https://mojdominfo.ru/ cho biết:

    Автор старается быть нейтральным, предоставляя читателям возможность самих оценить представленные доводы.

  42. https://mojdominfo.ru/ cho biết:

    of course like your website but you have to check the spelling on several of your posts. A number of them are rife with spelling issues and I to find it very bothersome to tell the reality nevertheless I will definitely come again again.

  43. https://tablier.ru/ cho biết:

    Статья содержит достаточно информации для того, чтобы читатель мог сделать собственные выводы.

  44. https://tablier.ru/ cho biết:

    I do not even know how I stopped up right here, however I assumed this submit was once good. I don’t recognize who you are but certainly you are going to a famous blogger should you are not already. Cheers!

  45. https://urban-blog.ru/ cho biết:

    Статья представляет несколько точек зрения на данную тему и анализирует их достоинства и недостатки. Это помогает читателю рассмотреть проблему с разных сторон и принять информированное решение.

  46. https://gkh-centre.ru/ cho biết:

    Автор старается оставаться нейтральным, предоставляя информацию для дальнейшего изучения.

  47. https://alvogenors.ru/ cho biết:

    Я прочитал эту статью с большим удовольствием! Автор умело смешал факты и личные наблюдения, что придало ей уникальный характер. Я узнал много интересного и наслаждался каждым абзацем. Браво!

  48. indexmain.ru cho biết:

    Очень интересная статья! Я был поражен ее актуальностью и глубиной исследования. Автор сумел объединить различные точки зрения и представить полную картину темы. Браво за такой информативный материал!

  49. https://ritaka.ru/ cho biết:

    This is really interesting, You’re a very skilled blogger. I have joined your feed and look forward to seeking more of your wonderful post. Also, I have shared your website in my social networks!

  50. когда cho biết:

    Автор старается оставаться нейтральным, чтобы читатели могли самостоятельно рассмотреть различные точки зрения и сформировать собственное мнение. Это сообщение отправлено с сайта https://ru.gototop.ee/

  51. https://mastremont.ru/ cho biết:

    Автор статьи представляет информацию о событиях и фактах с акцентом на объективность и достоверность.

  52. https://augohcato.ru/ cho biết:

    Читатели имеют возможность самостоятельно проанализировать представленные факты и сделать собственные выводы.

  53. ukrf1.ru cho biết:

    Я оцениваю объективность и сбалансированность аргументации в статье.

  54. https://mfc-mos.ru/ cho biết:

    Мне понравился подход автора к представлению информации, он ясен и легко воспринимаем.

  55. https://answiki.org/ cho biết:

    Attractive component of content. I simply stumbled upon your weblog and in accession capital to claim that I acquire actually enjoyed account your blog posts. Any way I will be subscribing for your feeds and even I fulfillment you get admission to persistently fast.

  56. 499 703-17-61 cho biết:

    Статья представляет интересный взгляд на данную тему и содержит ряд полезной информации. Понравилась аккуратная структура и логическое построение аргументов.

  57. www.rkm.kz cho biết:

    Fine way of explaining, and good piece of writing to take information concerning my presentation topic, which i am going to convey in institution of higher education.

Để lại một bình luận

Email của bạn sẽ không được hiển thị công khai. Các trường bắt buộc được đánh dấu *